Giftige neusjes.... ken jij het gevaar van de gewone esdoorn?
Door de gewone esdoorn te herkennen kun je paarden redden van een nog niet goed te behandelen ziekte: atypische myopathie. Een zeer gevaarlijke ziekte die bij de aangedane paarden meestal een dodelijk afloop kent. Het overlevingspercentage van deze aandoening is gemiddeld slechts 10 tot 20 %.
Recentelijk is naar voren gekomen dat de gewone esdoorn de oorzaak van de ziekte is. Deze ziekte wordt vrijwel alleen gezien in de herfst en in mindere mate in het voorjaar.
Zaden en zaailingen van de gewone esdoorn bevatten een stofje wat ervoor zorgt dat een enzym genaamd acyl-coA geremd wordt. Dit enzym zorgt ervoor dat vetten in de cellen van het lichaam omgezet worden in energie met als gevolg dat vetten zich ophopen in de cel en de cel geen energie krijgt om te fungeren. Paarden worden dus ziek door het eten van de zaden en zaailingen. Dit stofje is ook aanwezig in de bladeren van de boom, maar slechts in zeer kleine hoeveelheden.
De verschijnselen die het paard met atypische myopathie vertonen zijn:
• Spierzwakte of spierstijfheid
• Spiertrillingen
• Zweten
• Onderkoeling
• Het paard gaat vaak liggen/kan niet meer opstaan
• Het paard beweegt moeilijk, stijf of helemaal niet meer
• Versnelde en/of moeilijke ademhaling en verhoogde hartslag
• Door spierafbraak is de urine vaak koffiekleurig
“Het is van groot belang dat de ziekte voorkomen wordt door ervoor te zorgen dat er geen zaden van de esdoorn door paarden opgegeten kunnen worden, want er is nog geen tegengif gevonden.”
De bladeren van de gewone esdoorn zijn vijflobbig, waarbij de randen van de lobben gekarteld zijn. De zaden van deze boom hebben een soort vleugeltjes, waardoor ze goed herkenbaar zijn. Kinderen plakken ze soms op hun neus, waardoor de zaden “neusjes” worden genoemd. De gewone esdoorn kan wel 30 meter hoog worden.
De behandeling van paarden getroffen door deze ziekte is zeer intensief. Met het geven van vocht via infuus, pijnstillers, vitaminen en antioxidanten wordt getracht de hoeveelheid spierschade te minimaliseren en de concentraties van giftige stiffen te verlagen. Ondanks de intensieve behandeling overleven weinig paarden deze ziekte. Zoals eerder vermeld is er nog geen medicijn voor deze ziekte gevonden.
Zorg dus dat je paard deze zaden niet kan opeten!
Wel kun je paarden nadat ze de vergiftiging hebben overleefd met kruidenmixen tot een goede gezondheid brengen. Hiermee hebben wij al goede ervaring.
Geschreven door Jente Driessen van HorseComplete
Bronvermelding:
(Westermann CM, de Sain-van der Velden MG, van der Kolk JH, et al. Equine biochemical multiple acyl-Coa dehydrogenase defi- ciency (MADD) as a cause of rhabdomyolysis. Mol Genet Metab 2007;91:362–369.).
(Valberg SJ, Sponseller BT, Hegeman AD, et al. Seasonal pasture myopathy/atypical myopathy in North America associated with ingestion of Hypoglycin A within seeds of the box elder tree. Equine Vet J 2013;45:419–426).
(C.M. Westerman et al.Hypoglycin A Concentrations in Maple Tree Species in the Netherlands and the Occurrence of Atypical Myopathy in Horses J Vet Intern Med 2016;30:880–884)