Het is heel duidelijk herfst op dit moment. Regen, wind, kou en soms een welkom zonnetje. Ondanks het gure weer en dat alle bomen hun bladeren verliezen kun je toch nog nuttige kruiden en takken halen uit de natuur die goed zijn voor de gezondheid van je paard.
1. Braamblad
Bramen staan te pas en te onpas in ons Nederlands landschap. Het is een hele sterke plant die niet zomaar uit te roeien is en die eigenschappen komen terug in de werkzaamheid van braamblad. Het helpt het paard bij het volgende:
• weerstand verhogen (vanwege de vitamine C)
• verbeteren van de darmflora
• diarree of onregelmatige mest
• ontstoken luchtwegen
• reinigend en ontgiftend van het bloed
Hoeveel en hoe lang?
Pluk een handje braambladeren gedurende een paar dagen tot weken of laat je paard er zelf van eten, een paard is ten slotte een verzamelaar. Mocht het paard het niet eten, dan heeft het blijkbaar geen braamblad nodig of lust hij het niet. Dit geldt overigens voor alle kruiden die in deze blog genoemd zijn of die je zelf wilt geven.
Wist je?
Wist je dat braamblad ook kan helpen bij voedingsgerelateerde ziekten, zoals insulineresistentie, hoefbevangenheid, spierbevangenheid en maandagziekte? Je moet dan natuurlijk wel eerst het voermanagement van het paard aanpassen, anders werkt het niet.
2. Brandnetelblad
Iedereen weet dat je voorzichtig brandnetels moet plukken met handschoenen aan, want anders word je geprikt door de netels. Heus niet fijn, maar eenmaal geoogst heb je ook wat!
Brandnetel helpt onder andere bij:
• het behoud van goede weerstand en werkt versterkend
• het behoud van gezonde spijsvertering en darmflora
• het behoud van goede bloedsomloop en afvoer van afvalstoffen
• een goede werking van nieren en lever
• artrose (gewrichtsproblemen) vergroeiing en ontkalking
• ontgiften, reinigen en zuiveren
• spierkrampen, spierbevangenheid / maandagziekte
• hoefbevangenheid
• insuline resistentie (EMS)
Werking en toepassing
Het aantal werkzame bestanddelen in brandnetel zijn talloos, zoals vitamine A, C, D en K. Het is rijk aan mineralen en bevat calcium, kalium, magnesium, koper, silicium en ijzer. In brandnetel zit histamine dat helpt bij paarden met pollenallergie, maar ook mierenzuur waardoor je het niet langer dan 6 weken achterelkaar moet gebruiken en maximaal een hand vol (bosje) per dag.
3. Duizendblad
Duizendblad heeft eigenschappen die sterk lijken op die van kamille en is een winterharde plant. Mocht het paard last hebben van de spijsvertering, zoals diarree of krampen of aan de luchtwegen, zoals hoesten of een griep, dan kan duizendblad helpen.
Voorzichtigheid geboden!
Bij het geven van kruiden, hoe gezond dan ook, is voorzichtigheid geboden, kruiden zijn namelijk niet per definitie onschadelijk! Pas op met het plukken, het kan zijn dat bijvoorbeeld duizendblad een huidreactie bij jou veroorzaakt. Ook is het raadzaam dit kruid korter dan een maand in te zetten en in kleine hoeveelheden (5 tot 20 gram).
Wist je?
Wist je dat er best veel kruiden zijn die je niet moet gebruiken bij drachtige merries? Deze kruiden kunnen complicaties veroorzaken en duizendblad is daar een van!
4. Paardenbloemblad
De gele bloemen die transformeren in zadenbollen zijn verdwenen, maar het blad van de paardenbloem is nu nog rijkelijk aanwezig. Paardenbloem kun je werkelijk overal vinden. In weilanden, bermen, tuinen, tussen stoeptegels, op het platteland en in de stad.
Paardenbloemblad is een ware mineralenbom, maar bevat ook vitamine B, C en E. Het kruid helpt bij het volgende:
• ontzurend (denk aan te zuur paardenkuil)
• de vacht glanzen
• de werking van de nieren en lever
• het lichaam te ontgiften
• vochtafdrijvend
• tegen maag- en darmklachten
• bij vitamine tekort
• insuline resistentie (EMS)
• parasympaticus stimulerend
Is het gebruik van kruiden altijd goed?
Dit zijn lang niet alle ondersteunde werkingen die dit kruid heeft, maar ook hier geldt dat het gebruik ervan niet altijd goed is. Als een paard maagzweren heeft is het raadzaam het niet geven in verband met bepaalde inhoudsstoffen in paardenbloem die daar een ongewenste invloed op hebben, evenals bij het gebruik van bepaalde antibiotica kan het tegenwerken.
Hoe wel te gebruiken?
Een aantal dagen of weken een handje geven is voldoende. Door het ontgiftende vermogen van paardenbloem kan het kruid ook “teveel” zijn voor een paard. Merk je veranderingen in negatieve zin, dan gelijk stoppen en een milder kruid gebruiken.
5. Rozenbottels
De rozenbottelstruiken hebben zich ontdaan van hun bladeren en de rood/oranje rozenbottels hangen nu klaar om geplukt te worden. Komt dat even goed uit, want rozenbottels zijn kleine vitaminebommetjes voor onze paarden! Ze bevatten veel vitamine C en ook A, B1, B2, E en K.
Rozenbottels ondersteunen onder andere bij:
• het herstel van een verkoudheid
• het immuunsysteem te versterken
• het afdrijven van urine
• bot aangroei
• gewrichtsklachten
Het ultieme paardensnoepje!
Rozenbottels zijn uitermate geschikt als gezonde paardensnoepjes en je kunt er zo 10 per dag geven gedurende een lange tijd. Houdt je paard van bitter dan vindt hij ze heerlijk, zoetekauwers lusten ze niet zo graag.
6. Smalle en grote weegbree
Je hebt de smalle en de grote weegbree en qua werking lijken ze erg op elkaar, alleen heeft de grote weegbree een bijna rond blad en de smalle een langwerpig blad. Vooral de smalle weegbree zie je nu nog overal staan (foto) en is een zeer nuttig kruid.
Ondersteuning voor je paard
Weegbree ondersteunt bij luchtweginfecties en het herstellen van de longen. In tegenstelling tot de paardenbloem helpt weegbree wel bij ontstekingen en zweren in de maag(wand) en darmen en de spijsvertering in het algemeen. Ook heeft het een goede invloed op de nieren en urinewegen. Een gezond paard heeft een betere weerstand en zal daardoor minder bevattelijk zijn voor ziekten.
Weegbree bevat veel soorten mineralen, vooral kalium en zink, maar ook vitamine C en K en is een van de veiligste kruiden die je kunt geven. Maar bij alle kruiden geldt dat overdaad schaadt!
7. Wilgenbast
Een wilg is natuurlijk helemaal geen kruid (plant), maar een boom (en soms een struik). Toch wil ik hem even noemen vanwege zijn goede kwaliteiten. De wilg is namelijk het aspirientje van de natuur doordat het salicylzuur bevat en is eigenlijk een wonderboom door alle eigenschappen die het heeft om te helpen bij het volgende:
• weerstandverhogend en versterkend
• kalmerend bij stress en spanning
• bij kolieken
• reinigend en ontgiftend van het bloed
• het ondersteunen van de nieren
• bij ontstekingen en het werkt pijnstillend
• bij verzuring, stramheid en verkramping
Voedingsgerelateerde ziekten
Net als de braam en brandnetel geeft de wilg ondersteuning bij insulineresistentie, hoefbevangenheid, spierbevangenheid (EMS) en maandagziekte. Dit zijn allemaal ziekten die voor het grootste deel hun oorsprong hebben vanuit het geven van verkeerde voeding. Door onze paarden (aan)gepaste voeding te geven, kun je veel van deze ziekten voorkomen.
Wilgentakken snoeien
Paarden vinden de bast van 1 tot 3 jaar oude middelmatig grote takken van de wilg het lekkerst om op te knabbelen. Een wilg kan gesnoeid worden in de periode van november tot maart, dus als je nu wat takken netjes vanaf de stam afknipt met een snoeischaar dan belast je de boom daar niet mee.
Meer info…
In de tekst heb ik het over vers geplukte bladeren en takken gehad. Als je een gedroogd kruid geeft of een kruidenmix, gebruik dan maximaal 10 tot 25 gram per dag (totaal afhankelijk van de schofthoogte van je pony of paard). Meer informatie over (gedroogde) kruiden en het gebruik van kruidenmixen vind je op www.horsecomplete.nl. Gebruik kruiden niet alleen als er al problemen zijn, maar ook preventief.
Succes met de zoektocht, waarschijnlijk kijk je nu nooit meer “normaal” naar een berm of weiland.
Bron: HorseComplete en Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst